समस्या बालकांच्या कि पालकांच्या ???
तुमच्या घरी किंवा आजूबाजूलादेखील खालील प्रसंगापैकी काही अनुभव येतात का ?
माझा मुलगा/ मुलगी - खूप शॉर्ट टेम्पर आहे.
माझा मुलगा/ मुलगी - कोणाचंच ऐकत नाही.
माझा मुलगा/ मुलगी - अभ्यास करत नाही.
माझा मुलगा/ मुलगी - लोकांशी बोलत नाही . स्टेज डेअरिंगच नाही.
माझा मुलगा/ मुलगी - खूप भित्रा / भित्री आहे.
माझा मुलगा/ मुलगी - नीट जेवताच नाही. सारखं बाहेरचे खायला पाहिजे.
माझा मुलगा/ मुलगी - सारखा मोबाइल / टीव्ही समोर असतो / असते.
हि तक्रारीची लिस्ट न संपणारी आहे.
यावर तुम्ही काय उपाय करता ?
(दोन मिनिट शांतपणे डोळे बंद करून विचार करा. )
तुम्ही प्रेमाने बोलून बघता ऐकत नाही म्हणून रागवता / मारता / चिडता / एखादी गोष्ट देतच नाही / हॉस्टेलला पाठविण्याचा धाक देता / हॉस्टेलमध्ये पाठवता देखील / बोलणं सोडून देता / देवाची शांती किंवा उपवास सुरु करता.
वरील पैकी एखादा मार्ग आपण देखील केलाच असेल ना ? तरीही योग्य ते फळ मात्र मिळत नाही.
तुम्ही कधी विचार केला का ? कि आपली मुलं असे का वागायला लागले ?
बाळ जन्माला आल्यानंतर जेवायला बसल्यावर सर्वात पहिला टिव्ही लावून जेवण कोणी केले ? त्या बाळाने की पालकाने ?
सर्वात आधी मोबाईलवर जास्त वेळ कोणी घालविला?त्या बाळाने की पालकाने ?
चॉकलेट्स किंवा बाहेरच्या खाण्याची ओळख कोणी करून दिली...त्या बाळाने स्वतः हुन ओळख केली की पालकाने ओळख करून दिली ?
असे प्रत्येक बाबतीत जर पालकांनी स्वतः ला "का?" असा प्रश्न केला तर लक्षात येईल की, बालकांच्या वरील अनेक समस्या निर्माण करायला आपण पालक स्वतः ही तितकेच कारणीभूत आहोत.
आज स्पर्धेचे आणि सहज इन्फ्लुएन्स होणारे युग आहे. ज्यात आपल्याला पालक म्हणून सर्व गोष्टी परफेक्ट लागतात. अगदी दोन महिन्याच्या बाळापासून आपण "परफेक्शनची" तुलना करायला सुरुवात करतो.
"तुमचे बाळ अजून ओळखायला लागले नाही का ? माझे बाळ सर्वाना ओळखते. तुमचे बाळ अजून रांगायला सुरुवात केले नाही का ? माझे बाळ करते."
इथून ज्या अनपेक्षितपण "रेस" ची सुरुवात होते. ती रेस शाळा - कॉलेज - नोकरी करत आयुष्यभर सोबत राहते. जर आपण या "परफेक्शनची" तुलना करणे सोडले तर बालक - पालक संबंधातील अर्धे प्रॉब्लेम सुटतील. परफेक्शनसाठी पालक सतत जर मुलांना निर्देश देत असतील. तर त्या मुलाला स्वतःची स्पेसच कधी मिळणार नाही.
एकूणच, टाळी कधी एका हाताने वाजत नाही. जेव्हा एक मुलं घडत असते त्याच वेळी एक पालक सुद्धा घडत होतो.
पालक या शब्दाचा एक सुंदर अर्थ आहे. :
पा आहे पाठिंब्याचा :
मुलांचं काही चुकले तर लगेच पाठीत थाप दिली जाते. पर्फेक्शनच्या रेस मध्ये आपला मुलांना काही जमतच नाही किंवा हळूहळू समजते. सारखा चुकीचंच करत आहे. या उणीव सारख्या सारख्या दाखवून देत राहिलो तर त्या मुलांमध्ये नकारात्मक विचारांची पेरणी होत जाते. असे न करता आपल्या मुलांना शाब्बासकीचा ,सुरक्षेच्या, आणि मायेच्या पाठिंब्याची गरज असते. हे ओळखता आले पाहिजे व वेळोवेळी हा पाठींबा दिला पाहिजे.
ल आहे लवचिकतेचा :
प्रत्येक मुलांची स्वतःची गुणवैशिष्ट्ये असतात. पण जर आपण ती पालक म्हणून आपल्याला पाहिजे तसे बंधन टाकत गेलो तर त्या मुलांमध्ये त्याचा चुकीचा प्रभाव पडण्याची शक्यता असते. म्हणून आपल्या विचारांत आणि निर्णयात लवचिकता असणे गरजेचे असते.
क म्हणजे कणखरपणा :
बालक हा पूर्णपणे पालकांवर अवलंबून असतो. त्याला स्वतःची सुरक्षा किंवा निर्णय बरोबर कि चूक हे कळत नसते. अश्यावेळेस पालक म्हणून बालकाच्या विकासाच्या दृष्टीने कणखर निर्णय घेणे गरजेचे असते.
गरज आहे तिथे पाठिंबा देणे, गरज आहे तिथे दोन पाऊले पाठी घेणे, गरज आहे तिथे समजूत घालणे, गरज आहे तिथे योग्य -अयोग्य यातील फरक समोर मांडता आला पाहिजे. पण प्रत्येकवेळी माझंच ऐकले पाहिजे हा समज ठेवणे मात्र पूर्णपणे चुकीचे आहे.
amkar.anju@gmail.com
👌👌
उत्तर द्याहटवा